Wat is diabetes?

Medische documenten

Diabetes is een chronische (of langdurige) aandoening die optreedt wanneer het lichaam niet genoeg insuline kan produceren of geen insuline kan gebruiken. Insuline is een hormoon dat aangemaakt wordt in de alvleesklier (pancreas) en nodig is om glucose (suiker) van het bloed naar de lichaamscellen te brengen, waar het als energiebron wordt gebruikt. Wanneer de insuline ontbreekt of niet goed werkt, stijgen de glucosespiegels in het bloed. Diabetes wordt gediagnosticeerd als hoge glucosewaarden in het bloed worden vastgesteld bij bloedtests.

Na verloop van tijd kunnen de hoge bloedglucosewaarden (bekend als hyperglycemie) schade toebrengen aan veel weefsels in het lichaam en leiden tot invaliderende en levensbedreigende gezondheidsproblemen.

Diabetes type 1

Bij diabetes type 1 valt het immuunsysteem van het lichaam de insulineproducerende cellen in de alvleesklier (pancreas) aan. Als gevolg hiervan kan het lichaam geen bruikbare insuline meer produceren. Waarom dit gebeurt, is niet volledig bekend of begrepen. De ziekte kan mensen van elke leeftijd treffen, maar treedt meestal op bij kinderen of jongvolwassenen.

Mensen met deze vorm van diabetes hebben elke dag insuline nodig om de glucosewaarden in hun bloed te reguleren. Zonder insuline kan een persoon met diabetes type 1 snel een levensbedreigende aandoening ontwikkelen, die bekend staat als 'diabetische keto-acidose'. Als deze niet snel en goed wordt behandeld, kan het zijn dat de persoon dit niet overleeft. Met een dagelijkse insulinebehandeling, regelmatige bloedglucosemonitoring, gezond eten en een gezonde levensstijl kunnen mensen met diabetes type 1 echter een normaal, gezond leven leiden.

Diabetes type 2

Diabetes type 2 is de meest voorkomende vorm van diabetes. Type 2 komt meestal voor bij volwassenen, maar neemt ook toe bij kinderen en adolescenten. Bij diabetes type 2 kan de patiënt wel insuline aanmaken, maar wordt zijn lichaam er resistent tegen, zodat de insuline niet meer goed werkt. Na verloop van tijd kan het insulinegehalte te laag worden om nog werkzaam te zijn. Zowel de insulineresistentie als de lage insulineniveaus leiden tot hoge bloedglucosespiegels bij diabetes type 2.

In tegenstelling tot mensen met diabetes type 1 hebben mensen met diabetes type 2 mogelijk geen dagelijkse insulinebehandeling nodig om te overleven. De essentiële behandeling voor diabetes type 2 omvat een gezond voedingsplan, meer fysieke activiteit, het lichaamsgewicht onder controle houden en diabetesmedicatie indien nodig. Er zijn verschillende pillen of tabletten beschikbaar, evenals injecteerbare behandelingen, waaronder insuline, om de bloedsuikerspiegel te helpen reguleren voor mensen met diabetes type 2.

Prediabetes

Soms is uw bloedsuikerspiegel hoger dan normaal, maar niet hoog genoeg om als diabetes te kunnen worden gediagnosticeerd. Dit wordt prediabetes genoemd en gaat gepaard met een verhoogd risico op diabetes type 2 en hartziekte.1

Als men u heeft verteld dat u een verhoogd risico op diabetes hebt of als u prediabetes hebt, weet dan dat u actie kunt ondernemen om diabetes type 2 te helpen voorkomen of uit te stellen. Wijzigingen in uw levensstijl kunnen u helpen om diabetes type 2 en andere gezondheidscomplicaties, zoals een hartziekte, in de toekomst te vermijden of uit te stellen. Het is nooit te laat om te starten.

Wanneer uw arts u vertelt dat u prediabetes hebt, moet u elk jaar worden getest op diabetes.1 Volg bovendien de aanbevolen richtlijnen om diabetes type 2 te helpen voorkomen. Deze zijn onder meer afvallen indien nodig, sporten en gezond eten.

Zwangerschapsdiabetes

Zwangerschapsdiabetes is een vorm van diabetes of hoge bloedglucose die gewoonlijk voor het eerst wordt gedetecteerd tijdens het tweede of derde trimester van de zwangerschap, zonder voorafgaande diabetes type 1 of type 2. Als men u vertelt dat u zwangerschapsdiabetes hebt, bent u niet alleen. De International Diabetes Federation (IDF) schatte in 2017 dat 1 op de 7 geboortes wereldwijd gepaard ging met zwangerschapsdiabetes.2

Door uw bloedsuikerspiegel te monitoren en het zorgplan van uw arts zorgvuldig te volgen, beschermt u zichzelf en uw baby tegen de complicaties van zwangerschapsdiabetes. Het goede nieuws is dat zwangerschapsdiabetes meestal verdwijnt na de zwangerschap. Als u eenmaal zwangerschapsdiabetes hebt gehad, hebt u wel een grotere kans om het tijdens een toekomstige zwangerschap opnieuw te krijgen. U hebt ook een hogere kans om later in het leven diabetes type 2 te ontwikkelen.

Bronnen:

1 American Diabetes Association. (ADA) Standards of Medical Care in Diabetes–2018. Diabetes Care 2018; 41, Suppl. 1. Onlineversie geraadpleegd op 9 September 2019

2 International Diabetes federation. (IDF) IDF ‐ Gestational Diabetes. Online geraadpleegd op 9 September 2019

IDF Diabetes Atlas (8th Ed.) (2017). International Diabetes Federation: Brussel, België. Onlineversie geraadpleegd op 9 September 2019

BE-GEN-2100014